Πηγή Φωτογραφιών: Pexels και Google Images
Η Αρχιτεκτονική μπορεί να θεωρηθεί ως μίξη της τέχνης με την επιστήμη, καθώς προσαρμόζει την εφαρμοσμένη επιστήμη της σχεδίασης στις κατασκευές της.
Σκοπός της είναι η δημιουργία χώρου, η αισθητική, η μορφή και η λειτουργικότητα της κατασκευής, η οποία μπορεί να είναι κτήρια, γέφυρες και ο σχεδιασμός πόλεων. Ωστόσο για την σχεδίαση και την υλοποίηση του έργου λαμβάνονται υπόψη το φυσικό περιβάλλον, οι ιδιαιτερότητες της εποχής, οι απαιτήσεις του υπεύθυνου ή φορέα του έργου και τέλος οι οικονομικές συνθήκες.
Η επιστήμη της αρχιτεκτονικής συλλέγει γνώσεις από τις καλές τέχνες, τις ανθρωπιστικές επιστήμες και τις επιστήμες μηχανικών. Με την παρόμοια έννοια που την γνωρίζουμε σήμερα, δημιουργήθηκε τον 16ο αιώνα για την τάση της συντήρησης και της επιστημονικής έρευνας της ιστορίας της τέχνης, ενώ η πρώτη αρχιτεκτονική σχολή δημιουργήθηκε το 1671 στο Παρίσι.
Η εξέλιξή της θα μπορούσαμε να αναφέρουμε πως χωρίζετε σε δεκαπέντε καλλιτεχνικές περιόδους:
Αιγυπτιακή αρχιτεκτονική
Παρατηρούνται έργα με μνημειώδες ύφος, μεγάλα σε έκταση, όγκο και συμμετρία, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις πυραμίδες της Γκίζας (βασιλικοί τάφοι). Χτίζονταν τεράστιοι ναοί με ιδιαίτερα μεγάλες κιονοστοιχίες σε σχήματα εμπνευσμένα από το φυσικό περιβάλλον (π.χ. παπυρόσχημα, φοινικόσχημα).
Αρχαία Ελληνική αρχιτεκτονική
Βρίσκουμε τρεις ρυθμούς των κιονοστοιχιών: τον ιωνικό ρυθμό που χαρακτηρίζεται από διακοσμητική διάθεση και λιτότητα (π.χ. Ναός Αθηνάς Νίκης), τον δωρικό ρυθμό που χαρακτηρίζεται από λιτότητα και αυστηρότητα (π.χ. Ναός Αφαίας, Αίγινα) και, τέλος, τον κορινθιακό ρυθμό, που χαρακτηρίζεται ελαφρότερος και ο πιο διακοσμητικός από τους παραπάνω (π.χ. Ναός του Ολυμπίου Διός, Αθήνα). Γενικά, στην ελληνική αρχιτεκτονική παρατηρείται στένωση του χώρου, ορθογώνιες κατόψεις και μεγάλη έμφαση στην εξωτερική εμφάνιση παρά για το εσωτερικό.
Ρωμαϊκή αρχιτεκτονική
Την περίοδο αυτή υπάρχει μεγάλη εξέλιξη στα δομικά υλικά με την ανακάλυψη του ρωμαϊκού σκυροδέματος που ήταν αρκετά ανθεκτικό και το οποίο το χρησιμοποιούσαν για το γέμισμα των τοίχων. Δίνεται μεγάλη σημασία στα καμπυλόγραμμα στοιχεία, όπως αψίδες, καμάρες και σφαιρικοί θόλοι, ενώ, επικρατεί επίσης η κυριαρχία του κορινθιακού ρυθμού (π.χ. Κολοσσαίο, Ρώμη).
Βυζαντινή αρχιτεκτονική
Μετά την αναγνώριση του Χριστιανισμού από τον Μέγα Κωνσταντίνο, χτίζονται επιβλητικοί ναοί. Οι κατόψεις των ναών είναι η βασιλική ή αξονική, η περίκεντρη ή κυκλική. Τον 6ο αιώνα βλέπουμε ναούς σε σχήμα σταυρού εγγεγραμμένου σε τετράγωνο, ενώ οι περισσότεροι αγιογραφούνται με φρέσκο ή ψηφιδωτά (π.χ. Αγία Σοφία, Κωνσταντινούπολη).
Ρομανική αρχιτεκτονική
Δόθηκε έμφαση στη κατασκευή ναών. Η τοιχοποιία γίνεται συνεχής και κατασκευάζονται πολλές καμάρες. Οι εσωτερικοί χώροι αναπτύσσονται και δημιουργούνται εξωτερικοί πύργοι. Τέλος, οι σκεπές των ναών διαμορφώνονται σε ημικύκλιους θόλους (π.χ. Καθεδρικός ναός της Πάντοβας, Ιταλία).
Γοτθική αρχιτεκτονική
Τα στοιχεία που την χαρακτηρίζουν είναι οι αντηρίδες, τα οξυκόρυφα τόξα και τα σταυροθόλια με νευρώσεις. Για πρώτη φορά βλέπουμε βιτρό στους πανύψηλους ναούς της εποχής, δηλαδή υλογραφίες (π.χ. Παναγία των Παρισιών, Γαλλία).
Αναγέννηση
Παρατηρείται η αναβίωση των αρχαίων ελληνικών και ελληνορωμαϊκών προτύπων. Η σχεδίαση γίνεται με βάση τη χρήση των μαθηματικών και της γεωμετρίας – σημμετρίας, ενώ υπάρχει μεγάλη χρήση των μαρμάρων. (π.χ. Καθεδρικός Ναός Φλωρεντίας, Ιταλία)
Μπαρόκ
Δίνεται μεγάλη σημασία για την ένταξη των κτηρίων στη πόλη και η οργάνωση του χώρου με κέντρο την πλατεία. Τα καινούργια στοιχεία που προσθέτονται είναι το παιχνίδι που δημιουργείται από το φως και τη σκιά, καθώς και τα έντονα χρώματα (π.χ. Κάστρο Ντρότνινγκχολμ, Σουηδία).
Ροκοκό
Αρχίζει η αρχιτεκτονική της αριστοκρατικής τάξης, για αυτό γίνεται συχνή χρήση χρυσών περιγραμμάτων. Οι συμμετρικές αναλογίες σταματούν να υπάρχουν. (π.χ. Ανάκτορο Σανσουσί, Γερμανία).
Νεοκλασικισμός
Εκφράζεται η σταθερότητα, η στιβαρότητα και η μεγαλοπρέπεια. Χαρακτηριστικό των κτηρίων είναι οι καθαρές μόνοχρωμες επιφάνειες, οι ελεύθερες κιονοστοιχίες, οι γραμμικές διακοσμήσεις και τα αετώματα με ανάγλυφα(π.χ. Βίλλα Ροτόντα, Ιταλία).
ArtNouveau
Η περίοδος αυτή εμπλουτίζεται με νέα δομικά υλικά και τεχνολογίες. Εισάγονται ελικοειδείς γραμμές της φύσης, χώροι με αιθέριους φωτισμούς ή μυστηριώδεις, ήσυχες σκιές, καθώς και επιφάνειες με παραμυθένιες λάμψεις. Τα χρώματα που κυριαρχούν, συνήθως, είναι τα ψυχρά, τα μαλακά και τα διάφανα (π.χ. Μέγαρο Μοσκώφ, Θεσσαλονίκη).
ArtDeco
Είναι εμπνευσμένη από τα ρεύματα του φοβισμού, του κυβισμού, του φουτουρισμού, της αιγυπτιακής και αφρικανικής τέχνης, από την κινέζικη αλληλογραφία και από τον λαϊκό πολιτισμό της Ρωσίας. Χρησιμοποιούνται πολυτελή υλικά, κυρίως μέταλλο, γρανίτης και γυαλί, ενώ υπάρχουν καθαροί γεωμετρικοί όγκοι, όπως η πυραμίδα και η σφαίρα και απλές φόρμες (π.χ. Empire State Building, Η.Π.Α.).
Bauhaus
Ο σχεδιασμός αφορά μόνο την λειτουργικότητα του κτηρίου. Τα διακοσμητικά στοιχεία παύουν να υπάρχουν, ώστε να φανερωθεί η πραγματική αξία της αρχιτεκτονικής. Με την πρώτη όψη των κτηρίων παρατηρούνται τα βιομηχανικά υλικά της κατασκευής, καθώς και η γεωμετρική αυστηρότητα (π.χ. Αμερικάνικη Πρεσβεία, Αθήνα).
Μεταμοντερνισμός
Σημασία δίνεται στην εξωτερική όψη και όχι τόσο στη λειτουργικότητα. Εισάγεται το πνεύμα της ελευθερίας, με αποτέλεσμα να κυριαρχεί ο συνδυασμός στοιχείων από οποιαδήποτε εποχή (Παρεκκλήσι Ρονσάν, Γαλλία).
Σύγχρονη αρχιτεκτονική
Βλέπουμε τον συνδυασμό πολλών γεωμετρικών σχημάτων, καθώς και ιδιαίτερων μορφών. Επίσης, η χρήση γυαλιού είναι έντονη (π.χ. The White Tree και Γαλλία, Κτήριο CCTV, Πεκίνο).
Εν κατακλείδι, η αρχιτεκτονική είναι η τρισδιάστατη απεικόνιση της τέχνης με σκοπό να ομορφύνει και να κάνει πιο λειτουργική την κοινωνία, καθώς και τη ζωή των πολιτών της.
