Πηγή Φωτογραφιών: Pexels και Google Images
Έχοντας λάβει το όνομά της από την κόρη του βασιλιά Φιλίππου Β΄ και σύζυγο του στρατηγού Κασσάνδρου, η Θεσσαλονίκη είναι το δεύτερο μεγαλύτερο αστικό κέντρο της χώρας, γνωστή – ιστορικά και διαχρονικά – για το εμπορικό, πνευματικό και πολιτιστικό παρελθόν της.
Συλλογικό, Ψηφιδωτά της Θεσσαλονίκης 4ος-14ος αιώνας (Εκδ.Καπόν)
«Τα εντοίχια βυζαντινά ψηφιδωτά της Θεσσαλονίκης είναι αριστουργήματα της βυζαντινής τέχνης με μεγάλη ιστορική και καλλιτεχνική σημασία. Δεν έχουν τύχει όμως ανάλογης προβολής και προσοχής ώστε να γίνουν προσιτά στο ευρύ κοινό και στους μελετητές. Παλιές φωτογραφίες ακόμη αναπαράγονται και χρησιμοποιούνται. Κατά τους Βαλκανικούς πολέμους και τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο στις αρχές του 20ου αι. η Θεσσαλονίκη βρισκόταν στο επίκεντρο των πολεμικών επιχειρήσεων και πολιτικών ζυμώσεων. Την εποχή αυτή υπήρξε έντονο διεθνές επιστημονικό ενδιαφέρον για τα βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκης. Μετά το τέλος των πολέμων και την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης (1912) η πόλη δεν έχει να επιδείξει σημαντική εκδοτική προβολή των μνημείων της πλην της συστηματικής προστασίας τους.
Οι συγγραφείς του βιβλίου υπήρξαν από το 1976 και για σαράντα κατά σειρά χρόνια οι Έφοροι Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης. Μετά τους σεισμούς του 1978 και με την οικονομική ενίσχυση εθνικών και ευρωπαϊκών κονδυλίων διηύθυναν τη στερέωση, συντήρηση και παρουσίαση των ψηφιδωτών μαζί με τους συνεργάτες τους αρχαιολόγους, αρχιτέκτονες και συντηρητές της Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης. Οι έρευνες που έγιναν προσέφεραν νέα στοιχεία και περισσότερες γνώσεις για τα εντοίχια ψηφιδωτά της Θεσσαλονίκης δίνοντας τη δυνατότητα στους επιστήμονες να μελετήσουν και στους φιλίστορες και φιλότεχνους να χαρούν τα μνημειακά αυτά έργα βυζαντινής τέχνης. […] (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
Mark Mazower, Θεσσαλονίκη. Πόλη των Φαντασμάτων (Εκδ.Αλεξάνδρεια)
Η καθημερινή ζωή και η εθνοτική και θρησκευτική αλληλεπίδραση είναι θέματα που ερευνά διεξοδικά ο Μαζάουερ, προτού δείξει πώς αλλάζει η τύχη της πόλης στον εικοστό αιώνα, με την κατάρρευση της αυτοκρατορίας και την έλευση των εθνικών κρατών. Πόλεμος, πυρκαγιά, προσφυγιά, γενοκτονία και ολοκαύτωμα αλλάζουν ριζικά τη Θεσσαλονίκη, που χάνει πρώτα τους μουσουλμάνους της, με την ανταλλαγή πληθυσμών, κι έπειτα τους εβραίους, στο δρόμο για το Άουσβιτς.
Αυτό που αναδύεται αργά μέσα απ' τις στάχτες είναι μια σύγχρονη, δυναμική ελληνική «συμπρωτεύουσα». Ωστόσο η ατμόσφαιρα της πόλης είναι ακόμα στοιχειωμένη από τα φαντάσματα των μεγάλων ιστορικών κοινοτήτων που τη μοιράστηκαν, από τις περιπέτειες των λαών και των ανθρώπων που συναντήθηκαν στην πολυτάραχη ιστορία της. Στη ζωντανή τους μνήμη είναι αφιερωμένο αυτό το βιβλίο. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
Rosina Asser - Pardo, 548 Ημέρες με Άλλο Όνομα (Εκδ.Κείμενα)
«Οι γονείς μου, Χαΐμ και Ευγενία Πάρδο, αποφάσισαν να δραπετεύσουν από το γκέτο, μαζί με τα τρία παιδιά τους πέντε, δέκα και δεκατεσσάρων ετών. Ο κίνδυνος μεγάλος, αν μας συλλαμβάνανε θα μας εκτελούσαν, και εμάς και όσους μας βοηθούσαν. Κι ακόμη τότε δεν γνωρίζαμε ότι τελικός σκοπός των ναζί ήταν να μας θανατώσουν στην Πολωνία. Κρυφτήκαμε στη Θεσσαλονίκη σε σπίτι χριστιανών συμπολιτών μας, στην καρδιά της πόλης, κοντά στο αρχηγείο των Γερμανών, προστατευμένοι από έναν Αυστριακό... Στην κρυψώνα μας αυτοφυλακιστήκαμε κι η φυλακή μας βάσταξε έναν χρόνο και μισό, 18 ολόκληρους μήνες, 548 ατέλειωτες μέρες από τον Απρίλη του 1943 ως τον Οκτώβρη του 1944. Από τις πρώτες κιόλας μέρες άρχισα να γράφω ένα ημερολόγιο με το ψευδώνυμο Ρούλα Καρακώτσου. Το πραγματικό μου όνομα δεν αναφέρεται πουθενά στο παιδικό αυτό κείμενο. Φοβόμασταν ακόμη και να προφέρουμε τα ονόματά μας.»
Με δύο τρόπους αντιλαμβάνεται κανείς την «Ιστορία». Με την περιγραφή των γεγονότων και με την περιγραφή της καθημερινής ζωής. Το βιβλίο αυτό, λοιπόν, μεταφέρει όλο το κλίμα της εποχής των διωγμών των Εβραίων της Θεσσαλονίκης με εξαιρετικό τρόπο. Και με τη ματιά της μικρής τότε «Ρούλας Καρακώτσου» αλλά και με την ματιά, μετά από εβδομήντα επτά χρόνια, της Ροζίνας Ασσέρ Πάρδο. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
Marc David Baer, Οι Ντονμέ της Θεσσαλονίκης (Εκδ.Επίκεντρο)
Το βιβλίο αυτό αφηγείται την ιστορία των Ντονμέ, των απόγονων των Εβραίων εκείνων που κατοικούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και προσηλυτίστηκαν στο Ισλάμ μαζί με τον Μεσσία τους, τον ραβίνο Σαμπετάι Σεβή, τον 17ο αιώνα. Για δύο αιώνες μετά τον προσηλυτισμό τους, οι Ντονμέ έγιναν αποδεκτοί ως μου¬σουλμάνοι, και στο τέλος του 19ου αιώνα έφτασαν στην κορυφή της κοινωνίας της Θεσσαλονίκης. Οι Ντονμέ συνέβαλαν κατά πολύ στη μεταμόρφωση της Θεσσαλονίκης σε μια κοσμοπολίτικη πόλη, προωθώντας νέες καινοτομίες στο εμ¬πόριο και την οικονομία, την αστική μεταρρύθμιση και τη σύγχρονη εκπαίδευση.
Tελικά έγιναν η κινητήρια δύναμη πίσω από την επανάσταση του 1908 που οδή¬γησε στην ανατροπή του Οθωμανού Σουλτάνου και στην ίδρυση μιας κοσμικής δημοκρατίας στην Τουρκία. Για τους υποστηρικτές τους, οι Ντονμέ είναι φωτι¬σμένοι κοσμικοί και Τούρκοι εθνικιστές που πολέμησαν ενάντια στις σκοτεινές δυνάμεις των δεισιδαιμονιών και του θρησκευτικού σκοταδισμού. Για τους αντι¬πάλους τους, ήταν απλά κρυπτο-Εβραίοι που ενεπλάκησαν σε μια συνωμοσία για τη διάλυση της ισλαμικής αυτοκρατορίας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
Βασίλης Κολώνας, Θεσσαλονίκη 1912-2012: Η Αρχιτεκτονική Μιας Εκατονταετίας (Εκδ.University Studio Press)
Το 2012 συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από την ένταξη της Θεσσαλονίκης στο ελληνικό κράτος. Η αλλαγή της εικόνας της πόλης είναι πολυσήμαντη, πολυδιάστατη και ιδιαίτερα εντυπωσιακή. Γεγονότα, όπως ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος, η μεγάλη πυρκαγιά του 1917, η μελέτη και η εφαρμογή του νέου σχεδίου, η μεταπολεμική ανασυγκρότηση, τα μεγάλα έργα της δεκαετίας 1955-1965, η ίδρυση της Πολυτεχνικής Σχολής και οι γενικοί οικοδομικοί κανονισμοί, συνιστούν ορόσημα στην εξέλιξη του αστικού της χώρου και αφετηρίες για μία διεξοδική ανάλυση και παρουσίαση της αρχιτεκτονικής της.
Η έρευνα σε δημόσια και ιδιωτικά αρχεία καθώς και η αποδελτίωση του ημερήσιου και περιοδικού Τύπου έφερε στο φως άγνωστα μέχρι σήμερα στοιχεία και υπέδειξε αρχιτέκτονες με αξιόλογο αρχιτεκτονικό έργο. Σε κάθε περίοδο είναι φανερή η κυρίαρχη τάση στην αρχιτεκτονική της πόλης. Η μετάβαση από τη μια περίοδο στην άλλη, αποκαλύπτει μια διαφορετική πόλη σε συνύπαρξη ή αντιπαράθεση με την προηγούμενη. Ο χρόνος ομογενοποιεί τις διαφορές και μέσα από τους όγκους του μπετόν, μπορεί ακόμη να διακρίνει κανείς ό,τι δεν είναι απρόσωπο, κι αυτό να αναδείξει. Η Θεσσαλονίκη, παρ' όλες τις μορφικές και χωρικές μεταβολές, δεν έπαψε ποτέ να είναι αυτό που ο καθένας θέλει να σκέφτεται και να πιστεύει ότι είναι η δική του πόλη, με τις πολυκατοικίες, το κυκλοφοριακό πρόβλημα, την έλλειψη πρασίνου, αλλά και με αυτή την ακαταμάχητη γοητεία που συνεχίζουν να ασκούν τα κτίριά της, σύμβολα της εικόνας που επιχειρεί να παρουσιάσει η έκδοση. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
Συλλογικό, Ρωμαϊκή Θεσσαλονίκη (Εκδ.Υπουργείου Πολιτισμού)
Στο βιβλίο, το οποίο συνόδευε την ομώνυμη περιοδική έκθεση, παρουσιάζονται μελέτες για την αρχαία Θεσσαλονίκη κατά την περίοδο της ρωμαιοκρατίας (ιστορία, αρχιτεκτονική, πολεοδομία, λατρείες, θεάματα και τέχνες, νομισματοκοπία). (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
Πολυξένη Βελένη, Θεσσαλονίκη Νεράιδα, Βασίλισσα, Γοργόνα (Εκδ.Ζήτρος)
Ακολουθώντας το μίτο της Αριάδνης στο λαβύρινθο των αιώνων επιδιώκεται η ανάπλαση, με τα μέχρι τώρα στοιχεία, της ιστορίας της Θεσσαλονίκης και του Θερμαϊκού κόλπου. Μύθοι, παραδόσεις, γραμματειακές πηγές, αρχαιολογικά δεδομένα, όλα μαζί συμβάλλουν στην ανασύνθεση της μικροϊστορίας του τόπου αυτού. Ξεκινώντας από την υποθετική διαμόρφωση του μυχού, με τις διάφορες οικιστικές εγκαταστάσεις, στα χρόνια της προϊστορίας, η Πολυξένη Αδάμ-Βελένη προσπαθεί στη συνέχεια να φωτίσει τους σκοτεινούς αιώνες της πρωτοϊστορίας, να ερμηνεύσει τους λόγους της άνθησης πολλών και σημαντικών πόλεων στους αρχαϊκούς και κλασικούς χρόνους, να περιγράψει τη μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου πολιτική κατάσταση, να εξηγήσει τους λόγους που οδήγησαν τον Κάσσανδρο στην ίδρυση μιας πόλης, της Θεσσαλονίκης, συνοικίζοντας 26 πολίσματα.
Παρουσιάζει τα λαμπρά οικοδομικά δημόσια και ιδιωτικά συγκροτήματα των αυτοκρατορικών χρόνων και τη μεγαλόπνοη μετατροπή της πόλης από πρωτεύουσα της ρωμαϊκής επαρχίας της Μακεδονίας σε έδρα του τετράρχη Γαλέριου. Στη δύση της αρχαιότητας, ο Κωνσταντίνος και ο Θεοδόσιος, φιλοδοξώντας να διατηρήσουν τη λάμψη της, την εξωράισαν με μεγαλόπρεπα κτήρια, δίνοντάς της τη δυνατότητα να ανθίσει και στους βυζαντινούς χρόνους ως συμβασιλεύουσα. Φθάνοντας στην εποχή μας, στα χρόνια μετά την απελευθέρωση της πόλης από τον τούρκικο ζυγό, απεικονίζεται μέσα από τα αρχεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων η περιπετειώδης πορεία της αρχαιολογικής έρευνας σε αυτήν την πολύπαθη πόλη με την ιστορία των 6.000 χρόνων. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
Συλλογικό, Θεσσαλονίκη Από το Περίκλειστο Παρελθόν…Στην Ανοιχτή Πόλη (Εκδ.Νήσος)
Η μεταπολεμική Θεσσαλονίκη, πόλη "θεμελιωμένη" στην εκδίωξη διάφορων εθνοτικών ομάδων, κυρίως δε της πολυπληθούς εβραϊκής κοινότητας εξ ού και "πόλη φαντασμάτων", υφίσταται μεταπολεμικά μια "πολιορκία έκτων έσω", λέει ο ποιητής Μάρκος Μέσκος, από μια τάση υστερόβουλη, συμφεροντολογική χωρίς συλλογική ευαισθησία, μια τάση κατακτητική κάθε παρελθόντος και παρόντος δημόσιου χώρου με απαραίτητο "πνευματικό συμπλήρωμα" το εθνικό ιδεώδες. Η πλευρά αυτή είχε επικρατήσει έναντι μιας τάσης ιστορικά "αθώας" που ήθελε τη Θεσσαλονίκη πολυφυλετική, ανοιχτή στο μοντέρνο και συγχρόνως χωνευτήρι παραδόσεων. Απέκοπτε την εσωτερική επικοινωνία μεταξύ των πολλαπλών στοιχείων της ταυτότητας της πόλης, διέλυε κάθε συλλογική διαδικασία της ως πολιτικού σώματος, απέκλειε το μέλλον καθηλώνοντας την πόλη σε εσωτερικό αποκλεισμό ενός μέρους του ίδιου του εαυτού της ως συλλογικού ατόμου.
Τα κείμενα του τόμου επιχειρούν να φωτίσουν "τα εργαστήρια του σκοτεινού Βαρδάρη", την αποσιωπημένη ιστορία της πόλης, τις ποικίλες ομάδες και σωματεία τα οποία δρουν και παράγουν ιδεολογία "από τα κάτω". Αλλά και αναζητούν τρόπους ώστε οι δημοκρατικές, ριζοσπαστικές και πολιτιστικές δυνάμεις της πόλης να υπερασπίσουν την κληρονομιά μιας πόλης ανοιχτής στον κόσμο. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
Θεοδοσία Τιβερίου - Στεφανίδου, Θεσσαλονίκη. Όψεις Μιας Αρχαίας Μητρόπολης (Εκδ.University Studio Press)
Ο τόμος αυτός περιλαμβάνει ένδεκα κείμενα για την αρχαία Θεσσαλονίκη τα οποία δημοσιεύτηκαν την τελευταία δεκαπενταετία σε περιοδικά και συλλογικούς τόμους. Η συγκέντρωση και επαναδημοσίευσή τους κρίνεται χρήσιμη δεδομένου ότι τα άρθρα και οι μελέτες άπτονται καίριων ζητημάτων της αρχαιολογίας της πόλης.
Πρόκειται για θέματα χωροταξικής οργάνωσης, αρχιτεκτονικής και εικονογραφίας, καθώς και χρονολογικά ζητήματα της περιόδου μετά τη ρωμαϊκή κατάκτηση έως την ύστερη αρχαιότητα (5ος αι. μ.Χ.), πολλά από τα οποία απασχολούν αδιάλειπτα τους αρχαιολόγους που εργάζονται στην πόλη, αλλά και άλλους μελετητές που ασχολούνται με τη Θεσσαλονίκη. Τα κείμενα αυτά μαζί με τη βιβλιογραφία που τα συνοδεύει μπορούν να αποτελέσουν μια βάση για περαιτέρω επεξεργασία των θεμάτων που θίγονται σε αυτά. [...](Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
Σπύρος Κουζινόπουλος, Μελανές Κηλίδες στην Ιστορία Της Θεσσαλονίκης (Εκδ.IANOS)
Στο βιβλίο αυτό ο Σπύρος Κουζινόπουλος εστιάζει την έρευνά του σε περιόδους και γεγονότα που σημάδεψαν αρνητικά τη ζωή της Θεσσαλονίκης κατά τους δύο τελευταίους αιώνες. Κάνοντας ευρεία χρήση μαρτυριών και ντοκουμέντων, επιχειρεί να φωτίσει μια σειρά από μελανά στίγματα που κηλίδωσαν την ιστορική διαδρομή της μακεδονικής πρωτεύουσας και της γύρω περιοχής, και είναι εν πολλοίς άγνωστα στο ευρύ κοινό.
Οι σφαγές προκρίτων, αγωνιστών και αμάχων, ως αντίποινα για τη συμμετοχή στην Επανάσταση του 1821, και η πεισματική στάση του διαδόχου Κωνσταντίνου στον Α' Βαλκανικό Πόλεμο, η οποία λίγο έλειψε να στοιχίσει στην Ελλάδα την απώλεια της Θεσσαλονίκης, είναι οι δύο πρώτοι σταθμοί αυτής της ιστορικής έρευνας. Ακολουθεί η δράση της φασιστικής οργάνωσης ΕΕΕ κατά το Μεσοπόλεμο, που κορυφώθηκε με τις ανατριχιαστικές επιθέσεις κατά των Εβραίων της πόλης και τον εμπρησμό του συνοικισμού Κάμπελ.
Οι δολοφονίες, τα βασανιστήρια και το κύμα των πολιτικών διώξεων από τη δικτατορία του Μεταξά, καθώς και η αποτρόπαιη "τελετή" της καύσης χιλιάδων βιβλίων μπροστά στο Λευκό Πύργο, αποτελούν την επόμενη "μελανή κηλίδα", ενώ η συνέχεια ανήκει στο ναυάγιο του ατμόπλοιου "Χειμάρα" που το 1947 παρέσυρε στον υγρό τάφο του 383 επιβάτες, στην πλειονότητα τους Θεσσαλονικείς. Τα τελευταία κεφάλαια είναι αφιερωμένα, το ένα στην τρομοκρατία που υπέστησαν οι δημοκρατικοί πολίτες στη Θεσσαλονίκη και στη Μακεδονία την περίοδο των εκλογών "Βίας και νοθείας" του 1961, και το άλλο στη ζοφερή περίοδο της χούντας του 1967, με τις συλλήψεις, τα φονικά βασανιστήρια αλλά και τους ατελείωτους καταλόγους των χιλιάδων Βορειοελλαδιτών που εξορίστηκαν στη Γυάρο.
Ο συγγραφέας, μετά το τελευταίο του βιβλίο, "Οι μεγάλες πολιτικές δολοφονίες στη Θεσσαλονίκη του 20ού αιώνα, ρίχνει για άλλη μια φορά φως στη "σκοτεινή" πλευρά της ιστορίας της πρωτεύουσας του Βορρά, ώστε να μην ξεχαστούν γεγονότα από τα οποία όλοι -και ειδικά οι νεότερες γενιές- έχουν να διδαχθούν πολλά. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
Σπύρος Γ. Δερμιτζάκης, Η Θεσσαλονίκη του Αίματος 1876 – 1968. Πολιτικές Δολοφονίες και Εκτελέσεις (Εκδ. Γράφημα)
Αν εξετάσουμε, διαχρονικά, την πολιτική συμπεριφορά της πόλης, θα μπορούσαμε να την παρομοιάσουμε με τις «μαύρες τρύπες». Όπως αυτές απορροφούν κάθε τι στο χώρο του διαστήματος, χωρίς να εξετάζουν τι είναι αυτό που απορροφούν, έτσι και η Θεσσαλονίκη γίνεται ο χώρος επαναστάσεων, δικτατοριών, δολοφονιών και αναμετρήσεων. Μέσα της πραγματοποιήθηκαν, κατά καιρούς, πολλά διαφορετικά, και αντιφατικά μεταξύ τους, γεγονότα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
Βαγγέλης Λαδόπουλος, Δημήτρια (Εκδ. Επίκεντρο)
Η ιστορική πορεία της Θεσσαλονίκης είναι συνυφασμένη με την προσωπικότητα του Αγίου Δημητρίου. Με το πέρασμα των χρόνων, ο σεβασμός προς το πρόσωπο του αγίου εξελίχθηκε σε λατρεία, η οποία μετατράπηκε στη μεγαλύτερη εμπορική, θρησκευτική και πολιτιστική εκδήλωση της πόλης μέχρι σήμερα. Τα Δημήτρια αποτελούν για περισσότερο από χίλια χρόνια την πολιτιστική κληρονομιά, την πνευματική άνθιση και τη θρησκευτική διαφύλαξη ιδεών και αρχών που ξεπέρασαν τόσο στα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας όσο και στα νεότερα τα σύνορα, δίνοντας στη Θεσσαλονίκη χαρακτήρα πολυπολιτιστικής μεγαλούπολης.
Από τη διονυσιακή λατρεία, στον Κάβειρο και στις τελετές προς τιμήν του και κατόπιν στα χριστιανικά χρόνια στον Άγιο Δημήτριο και τα Δημήτρια, η Θεσσαλονίκη αποτελεί το σημαντικότερο κέντρο της Βαλκανικής Χερσονήσου και της Ανατολικής Μεσογείου. Οι εκκλησιαστικές τελετές με θρησκευτικό περιεχόμενο, οι πνευματικές και αθλητικές εκδηλώσεις, αλλά και η εμποροπανήγυρη των βυζαντινών χρόνων, βρήκαν γόνιμο έδαφος και στα νεότερα χρόνια. Σήμερα ο εμπορικός χαρακτήρας έχει περάσει στη Hellexpo - ΔΕΘ, ενώ η τέχνη και οι μορφές έκφρασης και δημιουργίας στον Δήμο της Θεσσαλονίκης, συνεχίζοντας την παράδοση συνύπαρξης πολιτισμών και λαών, ιδεών, τάσεων, καινοτομιών και δράσεων, με επίκεντρο τον πολιτισμό και την κουλτούρα της Θεσσαλονίκης. Το μοναδικό βιβλίο-έρευνα που ξεδιπλώνει την άγνωστη πολιτισμική διαδρομή ενός ιστορικού θεσμού της Θεσσαλονίκης, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
Χρήστος Ζαφείρης, Θεσσαλονίκη. Η Παρουσία των Απόντων (Εκδ. i-Write)
Στο διάβα των αιώνων αρκετοί λαοί πέρασαν από τη Θεσσαλονίκη ως κατακτητές και ειρηνικοί συγκάτοικοι των Ελλήνων και άφησαν τα ίχνη τους. Γύρω από τις τρεις κυρίαρχες εθνότητες, Έλληνες, Τούρκους και Εβραίους, συμβίωσαν και άλλες μικρότερες εθνικές και θρησκευτικές κοινότητες. Στο λιμάνι και τις αγορές της ακούγονταν ποικίλες γλώσσες και κάθε πληθυσμιακή ομάδα είχε το δικό της όνομα για την πόλη: Θεσσαλονίκη και Σαλονίκη, Σελανίκ, Σαλονίκο, Σολούν, Σαλονίκ και Σαλόνικα.
Αυτήν την κοινή πολιτισμική κληρονομιά, που συνδημιούργησαν οι σύνοικοι της Θεσσαλονίκης, επιχειρεί να καλύψει το βιβλίο. Τη διαρκή παρουσία των απόντων κατοίκων της, μέσα από τα αρχιτεκτονικά και άλλα κατάλοιπα που άφησαν στην πόλη. Είναι ένας διαφορετικός Ιστορικός Οδηγός, που συμπληρώνει τη διαχρονική ελληνική κληρονομιά και δίνει τη συναρπαστική όσμωση διαφορετικών πολιτισμών, ιδεών, θεάσεων, σχημάτων και χρωμάτων, που επιβίωσαν και ακτινοβολούν στη σύγχρονη Θεσσαλονίκη. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
Αθανάσιος Ε. Καραθανάσης, Ιστορία της Θεσσαλονίκης 323 π.Χ. - 2012 (Εκδ. Αφοί Κυριακίδη)
Η συγγραφή του βιβλίου οφείλεται στη συμπλήρωση 100 χρόνων από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης και φιλοδοξεί να παρουσιάσει την συνόλη ιστορία της από της ιδρύσεώς της (323 π.χ.) ως τις μέρες μας. Ο συγγραφέας της στην σύνθεση της Ιστορίας της Θεσσαλονίκης αξιοποίησε την πληθωρική βιβλιογραφία των τελευταίων τριάντα χρόνων, σε συνδυασμό με την παλαιότερη, αλλά και ξένες, κυρίως γαλλικές πηγές αναφερόμενες στην μικροϊστορία της πόλης.
Το βιβλίο αυτό του καθηγητή κ. Αθ. Ε. Καραθανάση αρχίζει από τους προϊστορικούς χρόνους, τους πρώτους οικισμούς στην Θεσσαλονίκη, συνεχίζει με την ελληνιστική και ρωμαϊκή περίοδο, περνά στους βυζαντινούς χρόνους, την Οθωμανοκρατία, την νεότερη και την σύγχρονη εποχή και τελειώνει με το έπος του προσφυγικού κόσμου. Στα κεφάλαια που συγκροτούν τις ιστορικές περιόδους της πόλης παρουσιάζονται, πλην των ιστορικών γεγονότων, η πνευματική κίνηση, η λογοτεχνία, τα μνημεία, η εκπαίδευση, η συμβίωση με τους Οθωμανούς και το εβραϊκό στοιχείο της πόλης.
Η μικροϊστορία της πόλης κατά τον 18ο και 19ο αι. παρουσιάζεται μέσω των αναφορών των Γάλλων προξένων στην Θεσσαλονίκη, όπου ανιχνεύονται ο μικρόκοσμός της, με το εμπόριό της, τις επιδημίες, οι ξένοι, οι σχέσεις των συνοίκων στοιχείων, κ.α. Στα τελευταία κεφάλαια του βιβλίου μελετώνται η μετεξέλιξη της πόλης ύστερα από την απελευθέρωσή της και ο προσφυγικός κόσμος που έφθασε στην Θεσσαλονίκη του 1922. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ
Πολυξένη Βελένη, Μακεδονία - Θεσσαλονίκη (Εκδ. Υπουργείο Πολιτισμού)
Το βιβλίο περιλαμβάνει θεματικές, όπως: η προϊστορία στη Μακεδονία, η μετάβαση στους ιστορικούς χρόνους στη Μακεδονία - η εποχή του Σιδήρου (1100-600 π.Χ.), οι ιστορικοί χρόνοι στη Μακεδονία (7ος αι. π.Χ.-4ος αι. μ.Χ.) - γεωγραφικό και ιστορικό πλαίσιο - η άνοδος και η πτώση του βασιλείου της Μακεδονίας - η ρωμαιοκρατία (168 π.Χ.-4ος αι. μ.Χ.) - η χρονολόγηση στις μακεδονικές επιγραφές, η εκπαίδευση των νέων, η αγροτική ζωή, οι δοξασίες για τη μετά θάνατον ζωή, ο αρχαιολογικός χώρος της πλατείας Κυπρίων Αγωνιστών, το ελληνιστικό βαλανείο στη μετέπειτα αγορά των αυτοκρατορικών χρόνων, ο χρυσός των Μακεδόνων κ.ά.. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε ΕΔΩ