Ερίκ Καντονά: Ο «βασιλιάς» που δεν «μάσησε» ποτέ τα λόγια του

• Παναγιώτα Απέργη - 5 Οκτωβρίου 2025

Γεννημένος στις 24 Μαΐου του 1966 σε μια φτωχογειτονιά της Μασσαλίας, ο Ερίκ Ντανιέλ Πιερ Καντονά καταγόταν από μια ισπανο-ιταλική οικογένεια μεταναστών, που δούλευε σκληρά για να εξασφαλίσει τα προς το ζην. Έτσι, από πολύ νωρίς, το ποδόσφαιρο έγινε η μοναδική διέξοδός του, με τις ικανότητές του να τον οδηγούν στην Οζέρ, μία ομάδα της βόρειας Γαλλίας, η οποία τον ενέταξε στο δυναμικό της το 1981. Αφού, καθιερώθηκε πολύ γρήγορα στην πρώτη ομάδα, ακολούθησε η εθνική ομάδα των Ελπίδων της Γαλλίας, με την οποία κατέκτησε το Ευρωπαϊκό Κύπελλο του 1988 και, την ίδια χρονιά, η Ολιμπίκ ντε Μαρσέιγ.

Ωστόσο, το εκρηκτικό ταμπεραμέντο του, οι διαμαρτυρίες και οι λεκτικές του επιθέσεις κατά των διαιτητών τον οδήγησαν στην πόρτα της εξόδου από διάφορες γαλλικές και αγγλικές ομάδες, πριν καταλήξει στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ που έμελλε να γίνει το «λιμάνι» του. Κι αυτό γιατί στην ακόμη και μετά τις προπονήσεις, συνέχισε να δουλεύει μόνος του, καταφέρνοντας να εκτελεί απευθείας φάουλ, αλλά και να κλωτσά τη μπάλα όσο πιο ψηλά μπορούσε, κοντρολάροντάς την αμέσως μετά.

Εξίσου καλός σε τεχνική όσο και στο ψηλό παιχνίδι, μπορούσε να ντριπλάρει και να σουτάρει από μακριά και με τα δύο πόδια, πασάροντας με ιδιαίτερη φινέτσα. Έτσι, πολύ σύντομα μετατράπηκε σε καταλύτη, για να οδηγηθεί η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ από την καταστροφή στην κυριαρχία, καθώς το 1993 ήταν ο βασικός συντελεστής της κατάκτησης του πρωταθλήματος από τους «Κόκκινους Διαβόλους», όπως είναι το παρατσούκλι της ομάδας, ύστερα από 26 χρόνια. Την ίδια χρονιά, κέρδισε και τον τίτλο του πρώτου παίκτη που κέρδισε το πρωτάθλημα Αγγλίας με διαφορετικές ομάδες σε διαδοχικές σεζόν, έχοντας παίξει το 1992 στη Λιντς και το 1993 στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.

Υπό την καθοδήγηση του Άλεξ Φέργκιουσον, ο οποίος είχε δηλώσει ότι «αν υπήρχε μόνο ένας παίκτης που γεννήθηκε για να παίξει στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, αυτός ήταν ο Έρικ Καντονά», η ομάδα κέρδισε τέσσερα  πρωταθλήματα και το πρώτο νταμπλ της ιστορίας της, διαγράφοντας μια χρυσή εικοσαετία την περίοδο 1993 έως 2013. Ο «βασιλιάς Ερίκ», όπως τον αποκαλούσαν οι οπαδοί των «Κόκκινων Διαβόλων», αναδείχθηκε ποδοσφαιριστής του αιώνα, το 2001, αλλά και ένα από τα πρώτα μέλη του Hall of Fame του Αγγλικού Ποδοσφαίρου, το 2002, και του Hall of Fame της Premier League, το 2021.

Ωστόσο, η ιδιοσυγκρασία του τον μετέτρεψε, το 1995, σε πρωταγωνιστή ενός πρωτόγνωρου, περιστατικού, όταν κατά τη διάρκεια του αγώνα με την Κρίσταλ Πάλας στο Λονδίνο, καθώς αποχωρούσε από το γήπεδο δέχθηκε λεκτική επίθεση από έναν ρατσιστή οπαδό της τοπικής ομάδας, ονόματι Μάθιου Σίμονς. Αντιδρώντας στις ύβρεις που άκουγε, ο Καντονά πήδησε πάνω από τις διαφημιστικές πινακίδες προς τις κερκίδες και έριξε μία κλωτσιά α λα κουνγκ φου στον Σίμονς, ο οποίος συνέχισε να τον βρίζει, με τους υπόλοιπους ποδοσφαιριστές και τα τεχνικά επιτελεία των δυο ομάδων να παρεμβαίνουν, συγκρατώντας τον ποδοσφαιριστή, που βρισκόταν σε έξαλλη κατάσταση.

Οι συνέπειες της «απάντησής» του ολέθριες, αφού τιμωρήθηκε με αποκλεισμό οκτώ μηνών από τα γήπεδα, ενώ σε επίπεδο Εθνικής ομάδας, οι «τρικολόρ» τον απέκλεισαν εφ' όρου ζωής. Ταυτόχρονα, η αγγλική ομοσπονδία του επέβαλε πρόστιμο 10.000 λιρών, ενώ κινδύνευσε να τιμωρηθεί και με διά βίου απαγόρευση από τους αγωνιστικούς χώρους. Παρόλα αυτά, αν και όλοι εκτιμούσαν ότι θα δηλώσει μετανιωμένος για τη διάσημη κλωτσιά του, όχι μόνο δεν το έκανε, αλλά, χρόνια αργότερα, σε ερώτηση για το ποια ήταν η καλύτερη στιγμή στην καριέρα του είχε πει: Έχω πολλές καλές στιγμές, αλλά αυτή που προτιμώ περισσότερο είναι όταν πλάκωσα τον χούλιγκαν. Δεν τον χτύπησα αρκετά δυνατά. Έπρεπε να τον χτυπήσω πιο δυνατά».

Ποδοσφαιρικά επανήλθε δριμύτερος ένα χρόνο αργότερα, κερδίζοντας ακόμα ένα τίτλο με την αγαπημένη του «κόκκινη» ομάδα, ενώ το 1997, σε ηλικία 31 ετών, αποφάσισε να να κρεμάσει τα παπούτσια του, δηλώνοντας ότι: «αγαπούσα το παιχνίδι αλλά δεν είχα πλέον τη διάθεση και το πάθος να πηγαίνω νωρίς για ύπνο, να μη βγαίνω με τους φίλους μου, να μην πίνω όσο θέλω και να μην κάνω όλα τα υπόλοιπα πράγματα που μου αρέσει να κάνω σ’ αυτή τη ζωή».

Κατά τη διάρκεια της ποδοσφαιρικής του διαδρομής, αγωνίστηκε σε 368 επίσημα παιγνίδια και σημείωσε 131 γκολ, ενώ με την Εθνικά Γαλλίας είχε 45 συμμετοχές και 20 γκολ, ενώ ενδιαφέρθηκε για το άθλημα του beach soccer, υπηρετώντας το ως παίκτης και προπονητής της γαλλικής Εθνικής Ομάδας του, κερδίζοντας, το 2005, το Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA Beach Soccer.

Αργότερα, ο Καντονά ασχολήθηκε με μεγάλη επιτυχία και με την υποκριτική, πρωταγωνιστώντας σε γαλλικές και αγγλικές κινηματογραφικές παραγωγές, παίζοντας στο πλευρό της Κέιτ Μπλάνσετ, του Ντανιέλ Οτέιγ, της Μόνικα Μπελούτσι και άλλων μεγάλων σταρ της μεγάλης οθόνης, ενώ το 2010 εμφανίστηκε στο θεατρικό σανίδι, κάνοντας το ντεμπούτο του ως ηθοποιός θεάτρου στο έργο της Γαλλίδας συγγραφέα Ναταλί Σοζόν «Face au Paradis».

Με την ίδια ευθύτητα που διατηρούσε στο γήπεδο, ο Καντονά πορεύτηκε και στη ζωή του, χωρίς να διαστάζει να πάρει θέση για καίρια κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, επικρίνοντας, μεταξύ άλλων, τη FIFA για τη διοργάνωση του παγκοσμίου κυπέλου στο Κατάρ, όπου περίπου 6.500 εργάτες έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια των έργων για την κατασκευή των γηπέδων που θα φιλοξενούσουν το Μουντιάλ.

Εξίσου σαφής υπήρξε και η πρόσφατη τοποθέτησή του για τη στάση της FIFA και της UEFA, σχολιάζοντας ότι αμφότερες επιτρέπουν στις ισραηλινές ομάδες να εμφανίζονται στα διάφορα πρωταθλήματα παρά τη γενοκτονία, που διαπράττει το Τελ Αβίβ στην Παλαιστίνη. «Ξέρω ότι το διεθνές ποδόσφαιρο είναι κάτι παραπάνω από ένα άθλημα. Είναι πολιτισμός, πολιτική, είναι ο τρόπος με τον οποίο μια χώρα εκπροσωπείται στη διεθνή σκηνή. Τέσσερις ημέρες μετά την έναρξη του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, η FIFA και η UEFA απέβαλαν την Ρωσία. Πλέον, έχουν περάσει 716 ημέρες από αυτό που η Διεθνής Αμνηστία έχει χαρακτηρίσει ως γενοκτονία. Όμως στο Ισραήλ επιτρέπεται να συμμετέχει κανονικά. Γιατί υπάρχει διπλή αντιμετώπιση; Η UEFA και η FIFA πρέπει να αποκλείσουν το Ισραήλ! Οι σύλλογοι παντού πρέπει να αρνηθούν να αγωνιστούν απέναντι σε ισραηλινή ομάδα. Αυτό αφορά όλους τους παίκτες, παντού. Όλοι θυμόμαστε το απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική. Το αθλητικό μποϊκοτάζ έπαιξε κρίσιμο ρόλο για να μπει ένα τέλος. Έχουμε δύναμη. Εσείς έχετε δύναμη. Και οι οπαδοί του ποδοσφαίρου σε όλον τον κόσμο έχουν δύναμη», επεσήμανε ο «βασιλιάς» Ερίκ.

8 «μυστικά» του Ερίκ Καντονά

1. Δηλώνει βιβλιοφάγος, με αγαπημένα του βιβλία: «Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι» του Όσκαρ Ουάιλντ και το «Νάρκισσος και Χρυσόστομος» του Έρμαν Έσσε.

2. Ξεκίνησε την ποδοσφαιρική του καριέρα ως τερματοφύλακας στην S.O. Caillolais.

3. Το οικογενειακό του σπίτι στην περιοχή Caillols της Μασσαλίας ήταν, αρχικά, μια σπηλιά στους πρόποδες του Massif de la Sainte Baume, που χρησιμοποιήθηκε από τους Ναζί ως παρατηρητήριο κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Ωστόσο, το 1955, ο παππούς του Καντόνα, που ήρθε από τη Σαρδινία, τη μετέτρεψε σε σπίτι.

4. Όταν του ζητήθηκε να επιλέξει τον προπονητή των ονείρων του, ο Καντόνα επέλεξε τον αείμνηστο Γιόχαν Κρόιφ, επαινόνταν τον Ολλανδό «μάγο της μπάλας» για το μυαλό του.

5. Σκόραρε σε 17 από τα 19 πέναλτι που εκτέλεσε για τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.

6. Το όνομά του εξακολουθεί να τραγουδιέται συχνά από τους χιλιάδες θεατές σε εντός έδρας αγώνες.

7. Έχει πει για την περίφημη φράση του «Όταν οι γλάροι ακολουθούν τις τράτες, το κάνουν επειδή θεωρούν πως οι σαρδέλες θα πεταχτούν ξανά στη θάλασσα», ότι ήταν μια τυχαία φράση, καθότι η ομάδα τον ανάγκασε να μιλήσει για το τι συνέβη στον αγώνα με την Κρίσταλ Πάλας, με εκείνον να λέει το πρώτο πράγμα που του ήρθε στο μυαλό, πριν αποφασίσει να αποχωρήσει από την αίθουσα.

8. Το πρώτο του ενδο-ομαδικό πειθαρχικό πρόβλημα καταγράφηκε στην Οζέρ, το 1987, όταν χτύπησε τον συμπαίκτη του, Μπρούνο Μαρτίνι, στο πρόσωπο.