Μάικλ Κόλινς: Ο αμφιλεγόμενος επαναστάτης του IRA που πρωτοστάτησε στην ίδρυση της Ιρλανδικής Δημοκρατίας
- Παναγιώτα Απέργη - 16 Ιουλίου 2024
Ο Μάικλ Τζέιμς Κόλινς γεννήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 1890, στο Κλονακίλτι της κατεχόμενης από τους Άγγλους Ιρλανδίας και σπούδασε νομικά, ενώ από πολύ νέος ακολούθησε τα βήματα του πατέρα του, εντασσόμενος στην «Ιρλανδική Ρεπουμπλικανική Αδελφότητα» (IRB), που όρκιζε τα μέλη της σε απελευθέρωση της Ιρλανδίας.
Στα 15 του, ο Κόλινς μετακόμισε στο Λονδίνο και, αφού εργάστηκε για μια δεκαετία στο Ταχυδρομείο, επέστρεψε στα πάτρια εδάφη, έχοντας μυηθεί στην IRB, στην οποία και διετέλεσε πρόεδρος από τον Νοέμβριο του 1920 ως τη δολοφονία του.
Πρώτος σταθμός στην επαναστατική του πορεία ήταν η αποτυχημένη εξέγερση του Πάσχα του 1916, με τους εξεγερμένους να μην καταφέρνουν να ελέγξουν χώρους ζωτικής σημασίας, όπως σιδηροδρομικούς σταθμούς και αποβάθρες, και τις βρετανικές αρχές να προχωρούν σε μαζικές συλλήψεις και φυλακίσεις χωρίς δίκη, που έστρεψαν την κοινή γνώμη υπέρ του κινήματος για την ανεξαρτησία της Ιρλανδίας.
Μεταξύ των συλληφθέντων ήταν και ο Μάικλ Κόλινς, που μετά την αποφυλάκισή του έγινε ήρωας, καταφέρνοντας στα επόμενα έξι χρόνια να ανέβει στην κλίμακα της ηγεσίας του απελευθερωτικού κινήματος και να αναδειχθεί πρωτεργάτης του αγώνα της ανεξαρτησίας.
Μάλιστα, στις βρετανικές εκλογές του 1918, το κόμμα Σιν Φέιν, που υποστήριζε την ιρλανδική ανεξαρτησία, πλειοψήφησε, συγκροτώντας στο Δουβλίνο προσωρινή κυβέρνηση και Εθνοσυνέλευση. Παράλληλα, ο Κόλινς διορίστηκε Υπουργός Εσωτερικών και, αργότερα, Υπουργός Οικονομικών, κάτι που οι Βρετανοί φάνηκαν να μην αποδέχονται, ενισχύοντας σημαντικά την αστυνομική δύναμη στην Ιρλανδία.
Οι Βρετανοί «χακένιοι», όπως ονομάστηκαν από το χρώμα της στολή τους, σχημάτισαν αμέσως μια παραστρατιωτική οργάνωση, που επιδιδόταν σε δολοφονίες, απαγωγές, εμπρησμούς και βασανισμούς, με τους Ιρλανδούς επαναστάτες να απαντούν με τη σύσταση του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (ΙRA), που υπήρξε ο κύριος σχεδιαστής και συντονιστής του κινήματος στην Ιρλανδία.
Οι στρατιωτικές ικανότητες οδήγησαν πολύ σύντομα τον Κόλινς στη δημιουργία μικρών μαχητικών ομάδων, που έπλητταν γρήγορα τους αγγλικούς στόχους, πριν εξαφανιστούν, ενώ υπήρξε ο ιθύνων νους στο αντάρτικο πόλης κατά των Βρετανών, γεγονός που οδήγησε στην επικήρυξή του έναντι του ποσού των 10.000 λιρών.
Επίσημα, ο πόλεμος για την Ανεξαρτησία της Ιρλανδίας τερματίστηκε το 1921, όταν οι επιτυχημένες δράσεις του IRA ανάγκασαν τη βρετανική κυβέρνηση να προχωρήσει σε πολιτική ρύθμιση, που επιβεβαίωνε την ανεξαρτησία Ιρλανδίας, μέχρι την επαρχία του Όλστερ, που μετονομάστηκε σε Βόρεια Ιρλανδία και παρέμεινε υπό Βρετανικό έλεγχο, με αυτοδιοικητικό καθεστώς.
Ωστόσο, οι όροι της συμφωνίας πυροδότησαν έναν μακροχρόνιο εμφύλιο πόλεμο στην Ιρλανδία, μεταξύ των συντρόφων, με τον Κόλινς, που είχε αναλάβει την αρχηγία του στρατού να καταστέλλει τη στάση. Τελικά, ο εμφύλιος σπαραγμός έληξε με νίκη όσων θεώρησαν τη συμφωνία επιτυχημένη, με τη χώρα να αναγνωρίζεται παγκοσμίως με το όνομα Δημοκρατία της Ιρλανδίας.
Ο πρωτεργάτης του αγώνα για την ίδρυση της Ιρλανδικής Δημοκρατίας, το «γελαστό παιδί», όπως τον χαρακτήρισε ο Μπίαν, βρήκε τραγικό θάνατο, όταν πυροβολήθηκε σε ενέδρα στο Μπιλ Να Μπλαθ, στις 22 Αυγούστου 1922, με τα ερωτήματα για τον δράστη να παραμένουν μέχρι σήμερα πολλά, αλλά αναπάντητα.
