Πηγή Φωτογραφιών: Pexels και Google Images
Τα Δημήτρια είναι το μεγαλύτερο πολυπολιτισμικό διεθνές φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης, όπου πόλη, ιστορία, άνθρωποι και τέχνες συναντιούνται σε μια διοργάνωση που αποτελεί εδώ και χρόνια τον μεγαλύτερο θεσμό στην ιστορία της πόλης.
Θέατρο, μουσική, χορός, εκθέσεις, συνέδρια, εκδηλώσεις και πλήθος άλλων δράσεων αποτελούν τον βασικό κορμό της διοργάνωσης, που προσφέρει στους θεατές ένα μοναδικό ταξίδι στην ιστορία και τον πολιτισμό.
Το Φεστιβάλ καθιερώθηκε το 1966, και η τελετή έναρξης πραγματοποιήθηκε στις 4 Οκτωβρίου, με πρωτοβουλία της Υπηρεσίας Τουριστικών Εκδηλώσεων του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, με στόχο την προβολή των πολιτιστικών αξιών, προσδίδοντας, παράλληλα, κύρος και αίγλη στην πόλη, η οποία στο παρελθόν υπήρξε, μετά την Κωνσταντινούπολη, η σημαντικότερη πόλη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
Τα Δημήτρια είναι αφιερωμένα στον πολιούχο Άγιο της πόλης και προέρχονται από μια εμποροπανήγυρη που αρχικά είχε κατά βάση θρησκευτικό και εμπορικό χαρακτήρα και πραγματοποιούνταν τις ημέρες εορτασμού της μνήμης του Αγίου Δημητρίου, θέλοντας, έτσι, να εκφράσουν οι Θεσσαλονικείς την αγάπη και την ευλάβεια που έτρεφαν για τον Άγιό τους. Πολύ σύντομα, η φήμη τους άρχισε να διαδίδεται σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης, με πλήθος πιστών να συρρέει στην πόλη, για να προσκυνήσει και να ζητήσει την προστασία του αγίου. Το πανηγύρι οργανωνόταν σε διάφορα σημεία της πόλης, όπου συγκεντρώνονταν, εκτός από τους κατοίκους της χώρας, διάφορες φυλές Σλάβων, Ιταλοί, Ισπανοί, Πορτογάλοι και Κέλτες, που ζούσαν πέρα από τις Άλπεις, επιβεβαιώνοντας πως επρόκειτο για ένα γεγονός βαλκανικής και ευρύτερα ευρωπαϊκής ακτινοβολίας.
Κατά τον 13ο και 14ο αιώνα, η Θεσσαλονίκη απέκτησε τη φήμη μίας πραγματικής μεγαλούπολης, έχοντας πλήθος εργαστήριών τέχνης, καλλιτεχνικές σχολές και σχολεία, με τις άριστες εμπορικές σχέσεις που διατηρούσαν οι Θεσσαλονικείς με τους γειτονικούς λαούς, να καθιστούν την πόλη πόλο έλξης και να της προσδίδουν τον τίτλο της «πολυπολιτισμικής μεγαλούπολης» της εποχής. Το πανηγύρι με την ονομασία «Δημήτρια» άκμασε, ιδιαίτερα, κατά τον «χρυσό» 14ο αιώνα στη Θεσσαλονίκη, η οποία, άλλαζε όσες μέρες διαρκούσαν οι εκδηλώσεις, αλλά και οι επισκέψεις των ευλαβών χριστιανών που προσκυνούσαν το ιερό λείψανο του Αγίου και αφιέρωναν στον τάφο του ιερά σκεύη, κειμήλια και καλλιτεχνήματα. Εκτός από τις μεγαλοπρεπείς θρησκευτικές τελετές, στις πλατείες της Θεσσαλονίκης, στην αγορά και στους δρόμους, μπορούσε κανείς να συναντήσει κάθε λογής εμπόρους, Έλληνες και ξένους, οι οποίοι εξέθεταν τα εμπορεύματά τους που τα έφερναν άλλοτε με πλοία, από τους θαλάσσιους δρόμους και άλλοτε με καραβάνια από την ξηρά.
Παράλληλα με το θρησκευτικό και εμπορικό κομμάτι της εμποροπανήγυρης, δινόταν η δυνατότητα τους κατοίκους και τους επισκέπτες της πόλης να διασκεδάσουν παρακολουθώντας τους σχοινοβάτες, τους γελωτοποιούς, τους μίμους και τους θεατρίνους, οι οποίοι γύριζαν στις αγορές, τις πλατείες και τις τις γειτονιές, αλλά και παρακολουθώντας θεατρικά έργα της αρχαιότητας και διαλέξεις φιλοσόφων και λογίων. Παρά το κύρος και τον συμβολικό χαρακτηρισμό της ως «Συμβασιλεύουσας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας», η Θεσσαλονίκη σταμάτησε να ακμάζει απότομα κατά την επταετή πολιορκία των Οθωμανών, από το 1422 έως και το 1430, με τον θεσμό των «Δημητρίων» να ανακόπτεται βίαια.
Η σύγχρονη αναβίωσή του έγινε με την πρώτη διοργάνωση του «Νέου Φεστιβάλ», το 1966, που περιελάμβανε 11 εκδηλώσεις πολιτιστικού περιεχόμενου, συναυλίες, θεατρικές και χορευτικές παραστάσεις, εκθέσεις ζωγραφικής, με πλήθος ελληνικών συμμετοχών. Από τότε και μετά, ο αριθμός των εκδηλώσεων πολλαπλασιάστηκε και το φεστιβάλ συμπεριέλαβε, από το 1968 και εξής, καλλιτεχνικά σχήματα και από το εξωτερικό, από 30 και περισσότερες διαφορετικές χώρες προέλευσης. Από το 1973 και έπειτα τη διοργάνωση του θεσμού ανέλαβε ο Δήμος Θεσσαλονίκης, ενώ το 1995 τα «Δημήτρια» εντάχθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση Διεθνών Φεστιβάλ και συμπεριελήφθησαν στα σημαντικότερα καλλιτεχνικά γεγονότα της Ευρώπης.
Φέτος, έπειτα από μια χρονιά που σημαδεύτηκε από τον εγκλεισμό, την απομόνωση και την απώλεια, τo Φεστιβάλ των «Δημητρίων επιστρέφει από την 1 – 20 Οκτωβρίου, με την 56η διοργάνωση, στην οποία θα συμμετάσχουν περισσότεροι από 150 καλλιτέχνες, μεταξύ των οποίων βραβευμένοι σκηνοθέτες, χορογράφοι, μουσικοί και εικαστικοί από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Μπορείτε να δείτε αναλυτικά της δράσεις στο σάιτ της 56ης διοργάνωσης: https://e-dimitria.gr/calendar/
