Ο Μάρτιος μέσα από σπουδαίες μορφές Ελλήνων λογοτεχνών

Βιτσέντζος Κορνάρος, Μανόλης Αναγνωστάκης, Γιώργος Σεφέρης και Κοσμάς Πολίτης είναι μερικοί μόνο εκπρόσωποι των Γραμμάτων, οι οποίοι γεννήθηκαν, κάποτε, κάποιον Μάρτιο και χάραξαν τη δική τους πορεία, αφήνοντας ανεξίτηλο το αποτύπωμά τους.
 proswpikothtes_feb_2
Ηλίας Βενέζης

O Ηλίας Βενέζης (4 Μαρτίου 1904 - 3 Αυγούστου 1973) υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους λογοτέχνες και μυθιστοριογράφους του 20ου αιώνα. Γεννήθηκε στις Κυδωνιές (Αϊβαλί) της Μικράς Ασίας και, το 1922, έχοντας μόλις τελειώσει το γυμνάσιο, αιχμαλωτίστηκε από τους Τούρκους και υπηρέτησε στα Τάγματα Εργασίας στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας για δεκατέσσερις μήνες. Είκοσι χρόνια αργότερα, κατά τη διάρκεια της γερμανικής Kατοχής, συνελήφθη από τα S.S. και κλείστηκε στις φυλακές Αβέρωφ, ενώ απελευθερώθηκε είκοσι τρείς μέρες αργότερα, μετά από εκκλήσεις του Αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού και άλλων προσωπικοτήτων της εποχής.

Το 1927 βραβεύτηκε από το περιοδικό «Νέα Εστία» για το διήγημά του «Ο θάνατος» και, αργότερα, δημοσίευσε σε συνέχειες την πρώτη μορφή του έργου «Το νούμερο 31328», εμπνευσμένο από την εμπειρία του στα τάγματα της Ανατολής. Άλλα σημαντικά έργα του είναι: «Γαλήνη», «Αιολική γη», «Έξοδος : Χρονικό της Κατοχής», «Ωκεανός», το οποίο έχει σαφείς επιδράσεις από την ανθρωπιστική ιδεολογία του συγγραφέα. Κατά τη διάρκεια της πολυετούς παρουσίας του στα Γράμματα, ασχολήθηκε με όλες σχεδόν τις μορφές γραπτού λόγου, δημοσιεύοντας μυθιστορήματα, διηγήματα, μελέτες, χρονογραφήματα, βιογραφίες, οδοιπορικά, ταξιδιωτικές εντυπώσεις, ενώ έγραψε και το θεατρικό έργο «Μπλοκ C.».

Ο άνθρωπος αγαπά να χτυπά όσους του μοιάζουν. Αγαπά να σκοτώνει τον όμοιό του.

Γεώργιος Βιζυηνός

Γεώργιος Βιζυηνός (8 Μαρτίου 1849 - 15 Απριλίου 1896) ήταν πεζογράφος και ποιητής. Σπούδασε φιλολογία και φιλοσοφία στη Γερμανία, όπου πήρε και το διδακτορικό του δίπλωμα και, το 1885, εξελέγη υφηγητής της φιλοσοφίας. Δυστυχώς, δεν πρόλαβε να γίνει καθηγητής, καθώς, το 1892, νοσηλεύτηκε στο ψυχιατρεία «Δρομοκαΐτειο» της Αθήνας, όπου μετά από τέσσερα χρόνια εγκλεισμού, πέθανε.

Στα έργα του, πεζά και ποιήματα, νοσταλγεί τα παιδικά του χρόνια, τη μητέρα του, το φτωχικό του σπίτι, το χωριό του και γενικότερα την περιοχή της Ανατολικής Ρωμυλίας, χρησιμοποιώντας ένα κράμα δημοτικής, καθαρεύουσας και ιδιωματικής γλώσσας. Μεταξύ των σημαντικότερων διηγημάτων του είναι: «Το αμάρτημα της μητρός μου», «Ποίος ήταν ο φονεύς του αδελφού μου», «Αι συνέπειαι της παλαιάς ιστορίας», «Το μόνον της ζωής του ταξείδιον», «Ο Μοσκώβ-Σελήμ». Εκτός από πεζά, είχε γράψει και ποιητικές συλλογές, μεταξύ των οποίων: «Ο Κόδρος», «Βοσπορίδες Αύραι», «Εσπερίδες», «Ατθίδες Αύραι».

Δεν είναι αλήθεια πως και οι πέτρες που είναι στον κόσμο, αν έβρισκαν κανένα να πουν τα ντέρτια τους θα ήσαν ελαφρότερες

Μανόλης Αναγνωστάκης

Ο Μανόλης Αναγνωστάκης (10 Μαρτίου 1925 - 23 Ιουνίου 2005), ποιητής από τους πιο αντιπροσωπευτικούς της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς και γιατρός. Υπήρξε πολιτικά στρατευμένος, από νεαρή ηλικία, στο χώρο της Αριστεράς, έχοντας πάρει μέρος στην Εθνική Αντίσταση, ενώ, κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου, καταδικάστηκε από το στρατοδικείο σε θάνατο για την παράνομη πολιτική του δράση. Αποφυλακίστηκε με τη γενική αμνηστία του 1951.

Η ποίηση του Αναγνωστάκη απηχεί τις κοινωνικές και πολιτικές συγκρούσεις που ακολούθησαν μετά την Κατοχή, καταφέρνοντας να αποτυπώσει τη σύνθλιψη μιας γενιάς που έζησε τον σπαραγμό του Εμφυλίου πολέμου. Βασικό στοιχείο της ποίησής του είναι το πρόβλημα της ηθικής στάσης σε μια εποχή ταραγμένη από τα πάθη και την ιδεολογική σύγχυση, το οποίο, ωστόσο, συνυπάρχει με ένα αίσθημα αισιοδοξίας ως αποτέλεσμα πικρής εμπειρίας. Συχνές στο έργο του είναι και η παρουσία της μνήμης, οι αναφορές στην παιδική ηλικία και τους φίλους και η ταύτιση ποίησης και ζωής. Τα ποιήματά του, που έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά και ιταλικά, έχουν μελοποιηθεί από σπουδαίους συνθέτες, όπως: ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Θάνος Μικρούτσικος, ο Δημήτρης Παπαδημητρίου και ο Μιχάλης Γρηγορίου.

Φοβάμαι τους ανθρώπους που με καταλερωμένη τη φωλιά πασχίζουν τώρα να βρουν λεκέδες στη δική σου

Kίρα Σίνου

Ο Kίρα Σίνου (12 Μαρτίου 1923 - 27 Σεπτεμβρίου 2007), λογοτέχνης, που υπηρέτησε πιστά το παιδικό βιβλίο. Είχε εργαστεί ως υπάλληλος στη ΔEH και όταν παραιτήθηκε, ασχολήθηκε αρχικά με λογοτεχνικές μεταφράσεις και στη συνέχεια άρχισε να γράφει δικά της βιβλία. Αντλούσε τα θέματά της από την παλαιοντολογία, την προϊστορία και τη σύγχρονη ζωή, δημιουργώντας κείμενα με ενδιαφέρουσα πλοκή και πολλή δράση.

Μετέφρασε πάνω από εκατό βιβλία από τέσσερις γλώσσες και έγραψε τριάντα τρία βιβλία, με τα οποία μεγάλωσαν και ονειρεύτηκαν γενιές αναγνωστών. Μερικά από τα γνωστότερα έργα της ήταν: «Στη χώρα των μαμούθ», «Το αίνιγμα του πύργου», «Το τέλος των τεράτων», «Στην πόλη του Αϊ-Δημήτρη», «Το ασημένιο μενταγιόν» κ.ά..

Σήμερα, όλοι έχουν καταλάβει πως το παιδικό βιβλίο είναι το πρώτο και το πιο σημαντικό σκαλοπάτι που θα πατήσει ο αναγνώστης.

Γιώργος Σεφέρης

Ο Γιώργος Σεφέρης (13 Μαρτίου 1900 - 20 Σεπτεμβρίου 1971), κατά κόσμον Γιώργος Σεφεριάδης, διπλωμάτης και ποιητής και ο πρώτος Έλληνας που τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας. Αποφοίτησε με διδακτορικό από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Σορβόννης. Στα ελληνικά γράμματα εμφανίσθηκε με την ποιητική συλλογή «Στροφή», η οποία προκάλεσε μεικτές κριτικές στη λογοτεχνική κοινότητα, γιατί διαφοροποιούνταν καταφανώς από την ποίηση της γενιάς του 1920.

Καθιερώθηκε στα ελληνικά γράμματα με την ποιητική συλλογή «Μυθιστόρημα», ενώ ακολούθησαν οι συλλογές «Ημερολόγιο Καταστρώματος Α», «Τετράδιο Γυμνασμάτων», «Ημερολόγιο Καταστρώματος Β΄», «Κίχλη», «Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ΄» κ.ά.. Το 1963, βραβεύθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας από τη Σουηδική Βασιλική Ακαδημία των Επιστημών και, στις 28 Μαρτίου 1969, μίλησε για πρώτη φορά δημόσια εναντίον της Χούντας, πράξη που οδήγησε στην αφαίρεση του τίτλου του πρέσβη επί τιμή, καθώς και το δικαίωμα χρήσης διπλωματικού διαβατηρίου. Η κηδεία του το 1971 εξελίχθηκε σε σιωπηρή πορεία κατά της δικτατορίας.

Έργα του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, ενώ αρκετά έχουν μελοποιηθεί από σπουδαίους Έλληνες συνθέτες.

Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει.

Άγγελος Σικελιανός

Ο Άγγελος Σικελιανός (28 Μαρτίου 1884 - 19 Ιουνίου 1951), ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές. Γράφτηκε στη Νομική Σχολή της Αθήνα, την οποία δεν τέλειωσε ποτέ. Συνδέθηκε με βαθιά φιλία μέχρι το τέλος της ζωής του με τον Νίκο Καζαντζάκη και ήταν πέντε φορές υποψήφιος για το Νόμπελ Λογοτεχνίας, χωρίς, ωστόσο, να καταφέρει ποτέ να το αποκτήσει.

Το έργο του διακρίνεται από έντονο λυρισμό και ιδιαίτερο γλωσσικό πλούτο, ενώ η ζωή του ήταν γεμάτη φιλοσοφικές αναζητήσεις, αγάπη για τον αρχαιοελληνικό κόσμο, έμπνευση που τον οδήγησε στο να γράψει ποιήματα, πεζά κείμενα και τραγωδίες, στα οποία συνυπάρχουν στοιχεία που παραπέμπουν στα ρεύματα του ρομαντισμού, του αισθητισμού, του συμβολισμού αλλά και στους αρχαίους έλληνες ορφικούς και προσωκρατικούς φιλοσόφους.

Συνέλαβε την ιδέα να δημιουργηθεί στους Δελφούς ένας παγκόσμιος πνευματικός πυρήνας ικανός να συνθέσει τις αντιθέσεις των λαών η «Δελφική Ιδέα» και, για τον σκοπό αυτό, προχώρησαν με την πρώτη σύζυγό του, Εύα Πάλμερ, στη διοργάνωση των «Δελφικών Εορτών». Παρά τα σημαντικά χρηματικά ποσά που δαπάνησαν, δεν κατάφεραν να πετύχουν τον στόχο τους. Μερικά από τα σημαντικότερα έργα του είναι τα εξής: «Λυρικός Βίος», «Πεζός Λόγος Α΄- Ε΄», «Ο Διθύραμβος του Ρόδου», «Σίβυλλα», «Ο Χριστός στη Ρώμη».

Ομπρός, βοηθάτε να σηκώσουμε τον ήλιο πάνω από την Ελλάδα/
ομπρός βοηθάτε να σηκώσουμε τον ήλιο πάνω από τον κόσμο!

Κοσμάς Πολίτης

Ο Κοσμάς Πολίτης (16 Μαρτίου 1888 - 23 Φεβρουαρίου 1974), κατά κόσμον Παρασκευάς Ταβελούδης, από τους πιο σημαντικούς πεζογράφους της γενιάς του ‘30. Είχε εργαστεί ως ανώτερος τραπεζικός υπάλληλος, μέχρι το 1942, όταν απολύθηκε από τη θέση του λόγω προβλημάτων υγείας. Υπήρξε μέλος του ΚΚΕ και ιδρυτικό μέλος της ΕΔΑ, με την οποία έθεσε υποψηφιότητα στις εκλογές του 1951, στην περιφέρεια Πατρών, χωρίς, βέβαια, να εκλεγεί.

Η πρώτη του εμφάνιση στο χώρο της λογοτεχνίας έγινε με την έκδοση του «Λεμονοδάσους», το οποίο έγινε δεκτό με ενθουσιασμό από τον κόσμο των Γραμμάτων. Η «Eroica» είναι το πιο πετυχημένο μυθιστόρημά του, που αγαπήθηκε από τους αναγνώστες και μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Μιχάλη Κακογιάννη. Αυτό που αναγνωρίστηκε αμέσως ως το πιο εμβληματικό χαρακτηριστικό της πεζογραφίας του ήταν η ποιητικότητα, ο «λυρισμός» αλλά και η συνεχής θεματολογική και μορφολογική ανανέωση. Άλλα σημαντικά έργα του ήταν: «Το Γυρί», «Στου Χατζηφράγκου», «Κορομηλιά», «Εκάτη», «Κωνσταντίνος ο Μέγας», «Μάρκο Πόλο», «Καϊάφας» κ.ά..

Αν υπάρχουν αφεντάδες, είναι γιατί υπάρχουν άνθρωποι που τους αρέσει να ’ναι δούλοι.

Βιτσέντζος Κορνάρος

Ο Βιτσέντζος Κορνάρος (29 Μαρτίου 1553 – 1663/1664), ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους και εκφραστές της Κρητικής λογοτεχνίας του 17ου αιώνα. Καταγόταν από πλούσιο εξελληνισμένη βενετσιάνικη οικογένεια, ενώ ο αδελφός του ήταν ο ιδρυτής της Ακαδημίας των Stravaganti, ενός συλλόγου λογίων με αξιόλογη φιλολογική και λογοτεχνική δραστηριότητα, στα χρόνια της ακμής της Κρητικής Λογοτεχνίας, της οποίας μέλος υπήρξε και ο Βιτσέντζος.

Κορυφαίο του έργο είναι το έμμετρο αφηγηματικό ποίημα 10.012 στίχων «Ερωτόκριτος», το οποίο τυπώθηκε για πρώτη φορά στη Βενετία, το 1713, και μέχρι τις μέρες μας επανεκδίδεται αδιαλείπτως. Ορισμένοι μελετητές αποδίδουν στον Βιτσέντζο Κορνάρο και το θρησκευτικό δράμα «Η θυσία του Αβραάμ», το οποίο εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1635 και είχε ως πρότυπο την ιταλική τραγωδία «Ισαάκ».

Η μοίρα άλλους ψηλά πετά κι άλλους στα βάθη γέρνει.