Χριστουγεννιάτικη ιστορία: Οι πιο αξιομνημόνευτες εκδοχές του αριστουργήματος του Τσαρλς Ντίκενς

• Παναγιώτα Απέργη - 25 Δεκεμβρίου 2023

Μια από αυτές τις ιστορίες του, που μέχρι σήμερα παραμένουν μια γλυκιά απόλαυση για μικρούς και μεγάλους είναι η Χριστουγεννιάτικη Ιστορία (A Christmas Carol), με πρωταγωνιστή τoν διάσημο Εμπενίζερ Σκρουτζ, η οποία δεν παύει να μας διδάσκει το πραγματικό πνεύμα των Χριστουγέννων.

Ποιος ήταν, όμως, ο Σκρουτζ και γιατί παραμένει μέχρι σήμερα... διαβόητος για τον χαρακτήρα του;

Ο Εμπενίζερ Σκρουτζ είναι ένας ηλικιωμένος τσιγκούνης, που δεν συμπονά κανέναν, ούτε καν τον υπάλληλό του ή τον ανιψιό του, τον Φρεντ. Το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι τα χρήματα, ενώ είναι γνωστός στο Λονδίνο για την απέχθεια του προς τα Χριστούγεννα, τα οποία θεωρεί ότι προσθέτουν ένα ακόμα χρόνο στην πλάτη του, χωρίς να τον κάνουν πλουσιότερο. Ένα βράδυ, όμως, όλα αλλάζουν, όταν τον επισκέπτονται τα τρία πνεύματα των Χριστουγέννων, τα οποία τον μεταστρέφουν μέσα από μια σειρά παρελθοντικών, παροντικών και μελλοντικών γεγονότων σε έναν καλό και συμπονετικό άνθρωπο και ευεργέτη της πόλης του.

Μέσα στα χρόνια, από το 1843 μέχρι σήμερα, η “Χριστουγεννιάτικη Ιστορία” έχει ανέβει δεκάδες φορές στο θέατρο και στον κινηματογράφο, ενώ έχει επανεκδοθεί σε διάφορες γλώσσες παγκοσμίως, παραμένοντας μέχρι σήμερα ένα από τα must read βιβλία για μικρούς και μεγάλους.

Για να δούμε, λοιπόν, ποιες είναι μερικές από τις κινηματογραφικές προσαρμογές της “Χριστουγεννιάτικης Ιστορίας”...

Scrooge (1951)

Η ταινία γυρίστηκε το 1951 και τον πρωταγωνιστικό ρόλο του Εμπενίζερ Σκρουτζ είχε ο Άλαστερ Σιμ. Στον ρόλο του κυρίου Κράτσιτ βλέπουμε τον Μέρβιν Τζονς, στον ρόλο του Τζέικομπ Μάρλει τον Μάικλ Χόρντρεν, ενώ τον Φρεντ υποδύεται ο Μπράιαν Γουόρθ.

Ο σεναριογράφος είχε κάνει αρκετές αλλαγές, συγκριτικά με το πρωτότυπο του Ντίκενς, κυρίως σε ό,τι αφορά τα γεγονότα του παρελθόντος. Π.χ. στην ταινία βλέπουμε τη μητέρα τουΣκρουτζ, που πέθανε γεννώντας τον, έναν νέο χαρακτήρα, τον κύριο Τζόρκιν, αλλά και διάφορα περιστατικά του παρελθόντος του Σκρουτζ, όπως ο θάνατος της αδελφής του, η γνωριμία με τον Τζέικομπ Μάρλεϊ και ο θάνατος του τελευταίου.

Οι αρχικές κριτικές για την ταινία ήταν ανάμεικτες, αλλά με την πάροδο του χρόνου έγιναν ως επί το πλείστον θετικές, με τους λάτρεις της ιστορίας να αναφέρουν ως επιτυχημένες τις ερμηνείες των ηθοποιών και, ιδίως, του Σιμ

Scrooge (1970)

Πρόκειται για μουσική κινηματογραφική διασκευή του 1970 της ιστορίας του Τσαρλς Ντίκενς, σε σκηνοθεσία του Ρόναλντ Νιμ και με πρωταγωνιστή τον Άλμπερτ Φίνεϊ στον ρόλο του Εμπενίζερ Σκρουτζ και συμπρωταγωνιστές τους: Κένεθ Μουρ, Άλεκ Γκίνες, Έντιθ Έβανς, Ντέιβιντ Κόλινγκς και Μάικλ Μέντουιν.

Όπως είχε αποκαλύψει ο Φίνεϊ, ο οποίος κέρδισε τη Χρυσή Σφαίρα καλύτερου ηθοποιού σε μιούζικαλ/κωμωδία, χρειάζονταν περισσότερες από τρεις ώρες καθημερινά για να εφαρμοστεί το μακιγιάζ του ηλικιωμένου Σκρουτζ πάνω του, καθώς τότε ήταν μόλις 33 ετών.

Η ταινία έλαβε τέσσερις υποψηφιότητες για Όσκαρ, μεταξύ των οποίων και για το καλύτερο πρωτότυπο τραγούδι (Thank You Very Much).

A Christmas Carol (1984)

Η ταινία γυρίστηκε το 1984 και στους πρωταγωνιστικούς ρόλους βλέπουμε τους Τζορτζ Σκοτ, Φρανκ Φίνλεϊ, Άντζελα Πλέζανς, Έντουαρντ Γουνγουόρντ και Ντέιβιντ Γουόρνερ.

Αυτή είναι, ίσως, η μόνη εκδοχή της “Χριστουγεννιάτικης ιστορίας” στην οποία ο Σκρουτζ φοράει παντελόνι με πουκάμισο, γιλέκο και ρόμπα αντί για νυχτικό, παντόφλες και καπέλο. Οι φήμες λένε ότι ο Τζορτζ Σκοτ ανατρίχιασε και μόνο στη σκέψη ότι θα υποδυόταν τον Σκρουτζ υπό τέτοιες καιρικές συνθήκες και πρότεινε αυτή την ενδυμασία, που είναι αρκετά κοντά στο βιβλίο.

Στη συγκεκριμένη εκδοχή, ο Σκρουτζ είναι περισσότερο ένας αδίστακτος επιχειρηματίας που γελάει, όταν κοροϊδεύει τα Χριστούγεννα και προσπαθεί ακόμη και να βρει δικαιολογίες για να υπερασπιστεί τις πράξεις του κατά τη διάρκεια των συναντήσεών του με τα πνεύματα.

Blackadder’s Christmas Carol (1988)

Η τηλεταινία, που προβλήθηκε το 1988, είναι μια παρωδία της νουβέλας του Ντίκενς, με τον καλοπροαίρετο Εμπενίζερ Μπλάκαντερ να δέχεται την επίσκεψη ενός ευγενικού πνεύματος που του δείχνει οράματα των αδίστακτων προγόνων του, με αποτέλεσμα να ξεχάσει σύντομα τους γενναιόδωρους τρόπους του.

Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους βλέπουμε φυσικά τον Ρόουαν Άτκινσον, αλλά και τους Χιου Λόρι, Τόνι Ρόμπινσον, Στίβεν Φράϊ, Ρόμπι Κολτρέιν, Μιράντα Ρίτσαρντσον, Τζιμ Μπρόαντμπεντ, Μίριαμ Μάργκολις κ.ά..

The Muppet Christmas Carol (1992)

Πρόκειται για την τέταρτη κινηματογραφική ταινία με τα Muppets, που διασκευάζει τη διάσημη νουβέλα του Ντίκενς.

Στην ταινία πρωταγωνιστούν ο Μάικλ Κέιν, ως Εμπενίζερ Σκρουτζ, αλλά και οι κουκλοπαίχτες Ντέιβ Γκέλζ, Φρανκ Οζ, Τζέρι Νέλσον και Στιβ Γουίτμαϊρ.

Παρόλο που η καλλιτεχνική αδεία έχει ληφθεί για να ταιριάζει στην αισθητική των Muppets, η ταινία ακολουθεί πιστά την αρχική ιστορία του Ντίκενς.

Μέχρι σήμερα, ο Μάικλ Κέιν θεωρεί τον ρόλο του Σκρουτζ ως έναν από τους πιο αξιομνημόνευτους ρόλους της καριέρας του, αλλά και από τους πιο αγαπημένους του.

A Christmas Carol (1999)

Σ’ αυτήν την εκδοχή της ιστορίας, που προβλήθηκε το 1999, ο Πάτρικ Στιούαρτ ενσαρκώνει τον αγαπημένο λογοτεχνικό ήρωα, ενώ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους βλέπουμε επίσης τους Ρίτσαρντ Ε. Γκραντ, Τζόελ Γκρέι, Ίαν ΜακΝις, Μπέρναρντ Λόιντ και Ντόμινικ Γουέστ.

Αυτή η εκδοχή περιλαμβάνει τις σκηνές του φάρου, των ανθρακωρύχων και των ναυτικών σε ένα πλοίο, στις οποίες το Πνεύμα των Παροντικών Χριστουγέννων δείχνει στον Σκρουτζ διάφορες ομάδες ανθρώπων που γιορτάζουν τα Χριστούγεννα σε συγκεκριμένα τμήματα του Ηνωμένου Βασιλείου. Σχεδόν κάθε άλλη κινηματογραφική μεταφορά τα παραλείπει, με εξαίρεση την εκδοχή του 1971.

A Christmas Carol (2009)

Πρόκειται για μια animated εκδοχή της κλασικής ιστορίας του Κάρολου Ντίκενς, που δείχνει τον τσιγκούνη Εμπενίζερ Σκρουτζ να ξεκινάει ένα ταξίδι αυτολύτρωσης, χάρη σε διάφορα πνεύματα των Χριστουγέννων.

Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους συναντάμε τους: Τζιμ Κάρει, ως Σκρουτζ, αλλά και τους Κόλιν Φερθ, Ρόμπιν Ράιτ, Κάρι Έλγουες, Λέσλι Μάνβιλ, Γκάρι Όλντμαν, Μπομπ Χόσκινς κ.ά..

Ένα από τα ιδιαίτερα πρωτότυπα στοιχεία της ταινίας είναι η επιλογή του σκηνοθέτη να τοποθετήσει στο σπίτι των Κράτσιτ ένα πορτρέτο του Τσαρλς Ντίκενς.

Spirited (2022)

Στη μουσική εκδοχή της κλασικής χριστουγεννιάτικης ιστορίας του Τσαρλ Ντίκενς βλέπουμε την ιστορία του στριφνού Κλιντ Μπριγκς, που αντιμετωπίζει τους πάντες γύρω του με τρομερό εγωισμό. Σύντομα, όμως, βρίσκεται σε μια φανταστική περιπέτεια στις τρεις φάσεις του χρόνου: στο παρελθόν, στο παρόν και στο μέλλον, προκειμένου να ανακαλύψει πώς κατέληξε τόσο δυστυχισμένος και μόνος.

Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους της διαφορετικής αυτής ταινίας βλέπουμε τους Ράιαν Ρέινολντς, Γουιλ Φέρελ, Οκτάβια Σπένσερ, Πάτρικ Πέιτζ, Σουνίτα Μάνι, Τρέισι Μόργκαν κ.ά..

Η ταινία έλαβε θετικές κριτικές από τους κριτικούς, οι οποίοι επαίνεσαν τα πρωτότυπα τραγούδια της, αλλά και τις ερμηνείες και τη χημεία των Φέρελ και Ρέινολντς, αλλά επικρίθηκε για την έλλειψη πρωτοτυπίας σε σχέση με προηγούμενες διασκευές της ιστορίας.