Κάποτε, κάποιον Αύγουστο

Την 1η Αυγούστου κυκλοφορεί η πρώτη έντυπη εφημερίδα στην επαναστατημένη Καλαμάτα, η οποία τυπώθηκε στο μικρό τυπογραφείο, που είχε φέρει ο Δημήτριος Υψηλάντης από την Τεργέστη, με «επιστάτη και εκδότη» τον ιερωμένο Θεόκλητο Φαρμακίδη.

Στις 2 Αυγούστου δίνεται η Μάχη των Καννών, κατά τη διάρκεια του Β΄ Καρχηδονιακού Πολέμου, όπου ο καρχηδονιακός στρατός με επικεφαλής τον Αννίβα νικά τον, αριθμητικά ανώτερο, ρωμαϊκό στρατό. Οι ρωμαϊκές απώλειες ανέρχονται σε 50.000 νεκρούς και η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία αναφωνεί το περίφημο «Hannibal ante portas».

Στις 3 Αυγούστου η Νίκη Μπακογιάννη κατακτά το αργυρό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα, σπάζοντας το φράγμα των 2 μέτρων στο άλμα εις ύψος, με επίδοση 2,03 μ.. Θα περάσει στο βιβλίο των ρεκόρ Γκίνες ως η αθλήτρια με τη μεγαλύτερη διαφορά σωματικού ύψους (1,70 μ.) και ύψους που υπερέβη (2,03 μ.).

Στις 4 Αυγούστου αρχίζει η περίοδος δικτατορίας του Ιωάννη Μεταξά, η οποία θα μείνει στην ιστορία ως «Καθεστώς της 4ης Αυγούστου».

Στις 5 Αυγούστου ο Γουίλιαμ Γουάλας, ο οποίος ηγείται της σκωτσέζικης αντίστασης εναντίον της Αγγλίας στην εισβολή του 1298, συλλαμβάνεται από τους Άγγλους και μεταφέρεται στο Λονδίνο, όπου θα δικαστεί και θα εκτελεστεί.

Στις 6 Αυγούστου, η Χιροσίμα, έπειτα από τη ρίψη της ατομικής βόμβας «Little Boy» από το αμερικανικό B-29 Enola Gay, καταστρέφεται, περίπου 70.000 άνθρωποι σκοτώνονται ακαριαία και μερικές δεκάδες χιλιάδες πεθαίνουν τα επόμενα χρόνια από εγκαύματα και επιπτώσεις της ραδιενέργειας. Λίγες μέρες μετά θα ριφθεί και μια δεύτερη ατομική βόμβα στο Ναγκασάκι.

Στις 7 Αυγούστου ο βυζαντινός στόλος καταναυμαχεί αυτόν των Αβάρων και των Σλάβων, που πολιορκούσε την Κωνσταντινούπολη, ο οποίος διαλύεται από παρατεταμένους ανέμους. Μετά το γεγονός, γράφτηκε το κοντάκιο «Τη υπερμάχω», καθώς η νίκη αποδίδεται στην «Υπέρμαχο Θεοτόκο», στην οποία αφιερώνεται ο «Ακάθιστος Ύμνος».

Στις 8 Αυγούστου λαμβάνει χώρα η διαβόητη Μεγάλη Ληστεία του Τρένου, στην Αγγλία. Η ληστεία, που έμεινε γνωστή στην ιστορία ως η «ληστεία του αιώνα», πραγματοποιείται από μια 15μελή σπείρα ληστών στο ταχυδρομικό τρένο Γλασκόβης – Λονδίνου, με λεία 2.600 λίρες σε τραπεζογραμμάτια.

Στις 9 Αυγούστου η ουκρανική ομάδα Σταρτ νικά τη Φλάκελφ, μία ομάδα Γερμανών αεροπόρων, με 5-3. Ο αγώνας αυτός, που δόθηκε στο γήπεδο Ζενίτ του Κιέβου μπροστά σε 2000 θεατές, θα καταγραφεί στην ιστορία ως «το ματς του θανάτου».

Δείτε εδώ: Το «ματς του θανάτου», όταν ηττήθηκε ο «αετός» του Γ΄ Ράιχ

Στις 10 Αυγούστου υπογράφεται η Συνθήκη των Σεβρών από εκπροσώπους του Οθωμανού σουλτάνου Μωάμεθ ΣΤ΄, σύμφωνα με την οποία η Οθωμανική Αυτοκρατορία διαμοιράζεται μεταξύ των συμμάχων, ενώ τα νησιά Ίμβρος, Τένεδος, όπως επίσης και η ανατολική Θράκη και, διοικητικά, η Σμύρνη παραχωρούνται στην Ελλάδα.

Στις 11 Αυγούστου διακηρύσσεται στη βουλή η Αρχή της Δεδηλωμένης, κατά την οποία η εντολή σχηματισμού κυβέρνησης θα ανατίθεται μόνο σε όποιον έχει τη «δεδηλωμένη» πλειοψηφία της βουλής.

Στις 12 Αυγούστου παραδίδεται σε κυκλοφορία η γέφυρα Ρίου - Αντιρρίου, η μεγαλύτερη, έως τότε, καλωδιωτή γέφυρα στον κόσμο.

Στις 13 Αυγούστου ανοίγει τις πύλες του το Φεστιβάλ του Μπαϊρόιτ, με την ολοκληρωμένη παρουσίαση της τετραλογίας του Ρίχαρντ Βάγκνερ «Το δαχτυλίδι των Νιμπελούγκεν». Την πρεμιέρα παρακολουθούν οι αυτοκράτορες Γερμανίας και Βραζιλίας, οι συνθέτες Λιστ, Μπρούκνερ, Σεν Σανς, Τσαϊκόφσκι και ο φιλόσοφος Νίτσε.

Στις 14 Αυγούστου η Γαλλία γίνεται η πρώτη χώρα που επιβάλει άδεια και αριθμό κυκλοφορίας στους κατόχους αυτοκινήτων.

Στις 15 Αυγούστου το ελληνικό ελαφρύ καταδρομικό «Έλλη» βυθίζεται έξω από το λιμάνι της Τήνου, έπειτα από τον τορπιλισμό του από το ιταλικό υποβρύχιο «Ντελφίνο».

Στις 16 Αυγούστου η δικτατορία του Μεταξά διατάζει και πραγματοποιεί την καύση βιβλίων των Γκαίτε, Σω, Φρόιντ, Τολστόι σε κεντρικές πλατείες ελληνικών πόλεων, χαρακτηρίζοντάς τα ως «ανθελληνικά».

Στις 17 Αυγούστου πραγματοποιούνται ομαδικές εκτελέσεις κατοίκων στην περιοχή της Νίκαια, από τα κατοχικά στρατεύματα των Γερμανών και Ελλήνων ταγματασφαλιτών. Το τραγικό γεγονός θα μείνει στην ιστορία ως «Μπλόκο της Κοκκινιάς».

Στις 18 Αυγούστου η μεγάλη πυρκαγιά στη Θεσσαλονίκη κατακαίει, μέσα σε λίγες ώρες, το λεγόμενο ιστορικό κέντρο της πόλης και εξαπλώνεται μέχρι την άκρη της παραλίας, καταστρέφοντας το 32% της Θεσσαλονίκης και αφήνοντας άστεγους 70.000 κατοίκους.

Στις 19 Αυγούστου ανακαλύπτεται στη Σαντορίνη μια ολόκληρη κατεστραμμένη πόλη, που είχε θαφτεί από την έκρηξη του ηφαιστείου το 1530 π.Χ.. Πολλά σπίτια είναι σχεδόν ανέπαφα, ενώ τα σημαντικότερα ευρήματα ρίχνουν φως στον Μινωικό πολιτισμό.

Στις 20 Αυγούστου ακούγεται για πρώτη φορά στον Καθεδρικό Ναό του Σωτήρος στη Μόσχα η επική «Εισαγωγή 1812» του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι, η οποία συντέθηκε για την επέτειο των 70 χρόνων από την αποτυχημένη εισβολή του Ναπολέοντα στη Ρωσία.

Στις 21 Αυγούστου αποφασίζεται, σε γενική συνέλευση των Κρητών στα Σφακιά, η ένωση της Μεγαλονήσου με την Ελλάδα και αρχίζει η Κρητική Επανάσταση που θα διαρκέσει ως το 1869.

Στις 22 Αυγούστου κλείνουν στο Νησί του Διαβόλου, μια νησίδα του Ατλαντικού ωκεανού, οι φυλακές εγκληματιών και πολιτικών κρατουμένων. Πρόκειται για μια φυλακή «υψίστης ασφαλείας», με σχεδόν την αδύνατη την πιθανότητα απόδραση, που αναδεικνύεται ο προσφιλέστερος τόπος εκτοπισμού προδοτών και πολιτικών αντιπάλων της Γαλλικής Δημοκρατίας και μια από τις πιο κακόφημες φυλακές του κόσμου, οι οποίες για κάποιο διάστημα χρησιμοποιήθηκαν και ως λεπτοκομείο.

Στις 23 Αυγούστου εκτελούνται στη Βοστόνη οι αναρχικοί Νίκολας Σάκο και Μπαρτολομέο Βαντσέτι, επειδή κρίθηκαν ένοχοι φόνου, τον οποίο ουδέποτε παραδέχτηκαν. Πενήντα χρόνια αργότερα, ο Δημοκρατικός κυβερνήτης της Μασαχουσέτης και μετέπειτα υποψήφιος για την προεδρία των Η.Π.Α. Μάικλ Δουκάκης, εκδίδει διακήρυξη με την οποία αποκατέστησε, μετά θάνατον, τους Σάκο και Βαντσέτι.

Στις 24 Αυγούστου 70.000 Γάλλοι Ουγενότοι σφαγιάζονται με εντολή των καθολικών αρχών, και πιθανότατα του του βασιλιά Καρόλου Θ΄ και της μητέρας του Αικατερίνης των Μεδίκων, τη «Νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου». Η σφαγή θα διαρκέσει δύο μέρες στην πρωτεύουσα και στη συνέχεια θα επεκταθεί και στην επαρχία.

Στις 25 Αυγούστου, κατά τη διάρκεια της τελετής έναρξης των 17ων Ολυμπιακών Αγώνων στη Ρώμη, ξανακούγεται ο «Ολυμπιακός Ύμνος» του Σπύρου Σαμάρα που είχε αναγνωριστεί δυο χρόνια νωρίτερα από τη Δ.Ο.Ε. ως επίσημος ύμνος των Σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, ενώ πραγματοποιείται η πρώτη δορυφορική μετάδοση των αγώνων και η ηλεκτρονική παρουσίαση των αποτελεσμάτων σε πίνακες.

Στις 26 Αυγούστου η Εθνική Συντακτική Συνέλευση της Γαλλίας εγκρίνει τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη

Στις 27 Αυγούστου ο Ναπολέων, ηγούμενος στρατού 130.000 ανδρών, νικά στη μάχη της Δρέσδης τον συμμαχικό στρατό Αυστριακών, Ρώσων και Πρώσων, που αριθμεί 200.000 άτομα. Στο πλευρό των των συμμάχων συμμετέχει και ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, ο οποίος τραυματίζεται και χάνει το δεξί του χέρι.

Στις 28 Αυγούστου κατά τη διάρκεια της πορείας στην Ουάσινγκτον υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μαύρων, ο αιδεσιμότατος Μάρτιν Λούθερ Κινγκ εκφωνεί τον περίφημο λόγο του «I have a dream».

Στις 29 Αυγούστου ο ελληνικός στόλος με επικεφαλής τον Ανδρέα Μιαούλη νικά τον οθωμανικό στη ναυμαχία του Γέροντα, μια από τις σημαντικότερες ναυτικές επιχείρησεις.

Στις 30 Αυγούστου υπογράφεται το Πρωτόκολλο του Λονδίνου, με το οποίο ορίζονται τα ελληνοτουρκικά σύνορα στη γραμμή Αμβρακικού - Παγασητικού κόλπου, με επιδίκαση στην Ελλάδα του Ζητουνίου (Λαμίας), ενώ, παράλληλα, απορρίπτονται τα αιτήματα των Κρητικών και των κατοίκων της Σάμου για ένωση με την Ελλάδα.

Στις 31 Αυγούστου σκοτώνεται η πριγκίπισσα Νταϊάνα, μαζί με τον σύντροφό της Ντόντι αλ Φαγιέντ και τον οδηγό του οχήματος που επέβαιναν, σε τραγικό δυστύχημα, μέσα στο Παρίσι, ενώ τραυματίζεται ο σωματοφύλακάς της.